Παρασκευή 18 Οκτωβρίου 2013

Σμήνη και μελισσοκομικός εξοπλισμός. Πρώτη αγορά και παρατηρήσεις.

Κάθε επίδοξος μελισσοκόμος για να κάνει μια αρχή θα πρέπει να προβεί στην αγορά τόσο των σμηνών, όσο και κάποιου βασικού εξοπλισμού. Κρίνοντας εξ ιδίων θα έλεγα ότι αυτό που με προβλημάτισε, και πιθανολογώ πως δεν είμαι ο μόνος, δεν ήταν η επιλογή του καπνιστηριού, του ξέστρου και της στολής αλλά από  ποιον θα προμηθευτώ σμήνη και κυψέλες καθώς και πώς θα τις προετοιμάσω κατάλληλα  ώστε να είναι έτοιμες για να φιλοξενήσουν τα πρώτα μου μελίσσια.
Έχοντας δει κάποια πράγματα με τα μάτια μου αλλά και με λίγο διάβασμα συμπέρανα, σωστά πιστεύω,  πως όταν λες ότι  έχεις  ή ψάχνεις να αγοράσεις καλά μελισσοσμήνη, στην ουσία έχεις ή αγοράζεις καλές μάνες.
Έτσι πολύ γρήγορα αποφάσισα να αγοράσω από μελισσοκόμο-βασιλοτρόφο, αφού συμφωνήσαμε ότι οι παραφυάδες θα έχουν τόσα πλαίσια με γόνο, μέλι και γύρη αλλά και πληθυσμό. Ένα χρόνο αργότερα η επιλογή μου θα αποδεικνυόταν "λίρα εκατό". Επειδή ξυλουργός δεν είμαι, αποφάσισα να πάρω κυψέλες ως εξής: θα επισκεπτόμουν όσα περισσότερα καταστήματα μπορούσα  και ό,τι μου "γυάλιζε" περισσότερο θα το αγόραζα. Θα μου πείτε ότι δεν είναι και ο πιο ασφαλής τρόπος για να επιλέξεις όχι μόνο κυψέλες αλλά το οτιδήποτε. Πάντως στην περίπτωση αυτή φαίνεται πως λειτούργησε.
Πέρα από την ποιότητα της κυψέλης μεγάλο ρόλο παίζει και η ποιότητα των πλαισίων. Πλαίσια που σπάνε στο συρμάτωμα ή φορτωμένα με μέλια που "ξεκαρφώνονται" όταν τα τραβάς από την κυψέλη, είναι  μπελάς για τον μελισσοκόμο.

Ορμώμενος από τα καταστήματα του νομού Αττικής κατέληξα σε μια κυψελοβιοτεχνία στην Εύβοια όπου, όπως είπα και πριν, οι κυψέλες τις και ειδικότερα τα πλαίσια που κατασκευάζει μου "γυάλισαν" περισσότερο από ό,τι είχα δει ως τότε. 
Ζητούμενο η ακρίβεια στις διαστάσεις - σωστή  
εφαρμογή, καθώς και τα ξύλα να είναι "παχιά" και στεγνά. 

Ένα σωστό πλαίσιο από όπου και αν το  
ζορίσεις δεν πρέπει να "παίζει" στα χέρια σου.

Αφού κατέληξα από πού θα τις προμηθευτώ, αμέσως μετά ήρθε το δίλημμα : " και τώρα τι κυψέλες αγοράζω;"
Όσοι έχουν διαβάσει το βιβλίο του κ. Μπίκου  "μάνα δεν είναι μόνο μια" καταλαβαίνουν τι εννοώ. Aπέκτησα λοιπόν "οχτάρες" και "δεκάρες" για να τις δοκιμάσω, με τις πρώτες να μη με βολεύουν και σήμερα να συνεχίζω με τις δεύτερες. (Σημ.: οι οχτάρες από τα λίγα που είδα έχουν πλεονεκτήματα αλλά και μερικά κρίσιμα μειονεκτήματα. Το μεγαλύτερο για μένα πλεονέκτημα δεν είναι η πρωίμηση στην ανάπτυξη του σμήνους ή η αύξηση της παραγωγής - την οποία δεν διαπίστωσα - αλλά η ευκολία στο  κουβάλημα και στο «ανέβασε-κατέβασε» ορόφους. Παρόλα αυτά με την συγκεκριμένη κυψέλη κόντεψα να πάρω μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών με θέμα: "H  σμηνουργία και η συνεχής καταπολέμηση της". Επειδή στον ένα χρόνο που τις δούλεψα δεν είναι απαραίτητο να προέκυψαν ασφαλή συμπεράσματα - η διάθεση πάντως να συνεχίσω το "πείραμα" μου κόπηκε οριστικά- θα είχε μεγάλο ενδιαφέρον, για μένα τουλάχιστον, να ακούσω ή να διαβάσω από κάποιον που δουλεύει αποκλειστικά με "οχτάρες" πώς ακριβώς τις διαχειρίζεται καθώς και τα  επιπλέον οφέλη που αποκομίζει).
Ωραία λοιπόν "και τώρα με τι τις βάφουμε" σκέφτηκα...Οι επιλογές, "ιντερνετικές" και μη, πολλές και γνωστές. Βράσιμο σε παραφίνη ή σε παραφινέλαιο ή σε λινέλαιο, στοκάρισμα οι γωνίες με ατλακόλ και πριονίδι και μετά....το χάος. Λαδομπογιές, αστάρια νερού ή λαδιού, λινέλαιο για υπόστρωμα, μίνιο μετάλλου, τσιμεντοκονία, σοβάς και δεν ξέρω εγώ τι άλλο, προτείνονταν σαν λύση για να εξασφαλίσουμε την αδιαβροχοποίηση της κυψέλης και της τσέπης μας.
 Προκρίθηκε η λύση της παραφίνης, μπας και γλιτώναμε τα πινέλα. Έτσι αφού  κατασκευάστηκε παραφινιέρα,  τα κουτιά-καπάκια-πάτοι έβρασαν σε αυτή  και πήραν τον δρόμο για τον αγρό. Να σημειώσω εδώ ότι η παραφίνη που χρησιμοποιήθηκε ήταν γερμανικής προέλευσης (δεν θυμάμαι κωδικό) και, όπως μας είπαν στο κατάστημα που την αγοράσαμε, ήταν αυτή με την μεγαλύτερη αντοχή στις υψηλές θερμοκρασίες, αλλά και με τσιμπημένη τιμή.
Οι παραφινιασμένες....

Το πρώτο πάντως που παρατήρησα με την χρήση της ήταν ότι μέλισσες δεν "προπολιάζουν" το εσωτερικό της φωλιάς τους. Πράγμα που όπως στοιχειωδώς γνωρίζω δεν είναι και το καλύτερο (βλ. Wikipedia Propolis- purpose -Propolis is now believed to: " prevent diseases and parasites from entering the hive, and to inhibit fungal and bacterial growth").
Το δεύτερο - και αυτό αρνητικό  κατά εμέ - είναι ότι στις υψηλές θερμοκρασίες "ιδρώνει". Σημειώστε επίσης  ότι η παραφίνη είναι παράγωγο του πετρελαίου . Αν πάλι όλα αυτά είναι ήσσονος σημασίας, το μόνο σίγουρο είναι ότι η παραφίνη δεν επιτρέπεται στην βιολογική μελισσοκομία κάτι που τότε δεν γνώριζα. Έτσι μη θέλοντας εξαρχής να αποκλείσω το ενδεχόμενο το μέλι μου να αποκτήσει κάποια στιγμή πιστοποίηση βιολογικού προϊόντος, αποφάσισα να πιάσω στα χέρια μου το πινέλο. Εδώ πήγα κόντρα στο ρεύμα. Όταν χαλάνε τα φώτα στο σπίτι σου φωνάζεις τον ηλεκτρολόγο, όταν το αυτοκίνητο σου κολλάει ρωτάς ένα μηχανικό για το "τις πταίει" κ.ο.κ. Οπότε γιατί όταν θέλεις να βάψεις μια ξύλινη επιφάνεια,  έστω και αν πρόκειται για κυψέλη,  θα πρέπει να ρωτήσεις κάποιον μελισσοκόμο ή γεωπόνο;
Έτσι, για να βρω το κατάλληλο υλικό με το οποίο θα τις έβαφα, απευθύνθηκα σε ένα κατάστημα που εμπορεύεται χρώματα. Αφού εξήγησα στον υπεύθυνο για το τι πρόκειται, μου πρότεινε χρώματα εμποτισμού ξύλου κατάλληλα για ξύλινες επιφάνειες που  βρίσκονται σε εξωτερικούς χώρους και εκτίθενται σε σκληρές καιρικές συνθήκες όπως: ήλιος, βροχή, υγρασία κ.α.
Βαμμένες με χρώματα εμποτισμού ξύλου

Στα πλεονεκτήματα που εντοπίζω, είναι ότι δεν χρειάζεται κάποιο αστάρι ως υπόστρωμα γιατί κάτι τέτοιο θα εμπόδιζε το χρώμα να εμποτίσει το ξύλο. Άρα έχεις να κάνεις λιγότερη δουλειά και δεν απαιτείται να περιμένεις να στεγνώσουν υλικά σαν το λινέλαιο.  Απλώς πριν βάψω τις πέρασα ένα χέρι μυκητοκτόνο ξύλου. Επίσης δεν ξεφλουδίζει - σκάει το χρώμα όπως συμβαίνει με τις λαδομπογιές και για συντήρηση μετά από 3 με 5 χρόνια, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που δίνει η εταιρεία που τις παρασκευάζει, κάνεις ένα ελαφρύ γυαλοχαρτάρισμα  και μετά περνάς ένα χέρι το ίδιο χρώμα. Πάντως σχεδόν δύο χρόνια μετά οι κυψέλες δεν έχουν εμφανή σημάδια καταπόνησης που να οφείλονται στο χρώμα που επέλεξα να τις  βάψω. Τώρα αν το σκεπτικό και η επιλογή μου ήταν λάθος, μένει να αποδειχθεί.
Εκεί όμως που την πάτησα στα σίγουρα, ήταν στα "κλειδιά" που τις  αρμάτωσα. Όπως ξέρουμε ο κινεζικός λαός είναι γνωστός για την εργατικότητά του, και την προσφορά του  στην φιλοσοφία, τέχνη, μαγειρική κ.ά. Τις τελευταίες όμως δεκαετίες τούς ξαναγνωρίσαμε μέσω των προϊόντων τους που δυστυχώς πολλά από αυτά, για να το πω ευγενικά, δεν είναι συνώνυμα τις υψηλής ποιότητας τους. Έτσι χωρίς να  δώσω την πρέπουσα σημασία, αγόρασα "γνήσιους" κινεζικούς συνδετήρες Σωτηροπούλου από γνωστή επιχείρηση που εμπορεύεται μελισσοκομικό εξοπλισμό, οι οποίοι αποδείχτηκε πως  μπορούν να χαλάσουν, σπάσουν και αχρηστευτούν με όποιο τρόπο μπορείτε να φανταστείτε. Όμως το θέμα δεν είναι αστείο. Μέχρι να εντοπίσω το πρόβλημα, μετακινούσα τις κυψέλες βράδυ για να τις μεταφέρω, χωρίς μάσκα ή στολή.

Υλικό "αντοχής" στις καταπονήσεις...

Και από πιο κοντά...

Αλήθεια τι επιπτώσεις μπορεί να έχει για την υγεία μας, όταν σηκώνοντας μια διώροφη κυψέλη ο συνδετήρας χαλάσει στις στροφές - όπως συνέβη σε μένα και ξεκολλήσουν τα πατώματα και πέσουν κάτω;
Επιπλέον oι γάτζοι που συνόδευαν τα κλειδιά στο σημείο που "δένουν" με αυτά, δεν είχαν κλίση προς τα επάνω με αποτέλεσμα όσο και αν τα σφίξει κανείς να ξεθηλυκώνουν - γλιστράνε κατά την μεταφορά τους. Το έλυσα και αυτό το πρόβλημα προσωρινά, με την βοήθεια μιας βαριοπούλας και μιας μέγγενης. 
Το κινητό μέρος που ασφαλίζει το κλειδί ανοίγει και το μεσαίο στέλεχος δεν στερεώνεται. Επίσης χαλάει στις στροφές. Δεξιά ένα αχρησιμοποίητο.
Γάτζος μετά την περιποίηση της βαριάς. Εδώ μάλλον το παράκανα..

Αργότερα έπεσαν στα χέρια μου λίγοι ελληνικής κατασκευής συνδετήρες Σωτηροπούλου, που είχαν κλείσει τουλάχιστον δύο δεκαετίες ζωής. Αφού η επιφανειακή σκουριά αφαιρέθηκε, ήταν και πάλι σαν καινούργιοι έτοιμοι για χρήση. Πραγματικά δεν είχαν καμία σχέση ως προς την ποιότητα τους σε σχέση με τους κινέζικους. Πάντως με λίγο ψάξιμο στην αγορά υπάρχει καλό υλικό για να γλιτώσεις τις κακοτοπιές. 


Όλοι γνωρίζουν το κινέζικο ρητό "μια φωτογραφία ίσον χίλιες λέξεις". Εδώ ο "λιτοδίαιτος φίλος μας".

Και εδώ  ο "παχουλός Έλληνας"


Άλλος ένας ελληνικός συνδετήρας "παλαιάς κοπής". Σχεδόν 28 γραμμάρια βαρύτερος από τον κινέζικο. Είπα με να τσιγκουνευόμαστε το μέταλλο αλλά όχι και έτσι...


Τέλος, λίγο πριν από τον πρώτο τρύγο αγοράστηκε μια "υψηλής τεχνολογίας" πιρούνα απολεπισμού που έκανε την δουλειά της, και ένας ελληνικής κατασκευής χειροκίνητος μελιτοεξαγωγέας. Το εργαλείο είναι μια χαρά όμως το χειροκίνητο του πράγματος παραλίγο να μας στείλει στο νοσοκομείο. Για να φέρουμε σε πέρας την αποστολή της εξαγωγής του μελιού από τις κηρήθρες, χρειάστηκαν δύο άτομα, ένα μπουκάλι τσίπουρο (χωρίς γλυκάνισο), και η υπομονή του Ιώβ.
Άσε που αν το μελάκι είναι "σφιχτό", όσο και να ζαλίζεις γυροφέρνοντας τα πλαίσια, αυτό δεν μπορεί να βγει όλο, έκτος και αν κάποιος είναι αποφασισμένος να δοκιμάσει κάποια μοντέρνα θεραπεία για την εξάρθρωση της ωμοπλάτης. Οπότε σύντομα θα  πάρει το δρόμο για το εργοστάσιο που κατασκευάστηκε ώστε να προσαρμοστεί ηλεκτροκίνητο μοτέρ. 
Σίγουρα η επιλογή ποιοτικού μελισσοκομικού εξοπλισμού, ακόμα και αν κοστίζει λίγο παραπάνω, μπορεί να μας βοηθήσει σημαντικά ώστε να κάνουμε σωστά την δουλειά μας. Αν μην τι άλλο η κακώς εννοούμενη οικονομία θα μας οδηγήσει να αντικαταστήσουμε τα σπασμένα, κάτι που θα το πληρώσουμε τόσο σε ρευστό όσο και σε εργατοώρες.

3 σχόλια:

  1. Μπορεις σε παρακαλω να μου πεις τη μαρκα του χρωματος;την περασες την μπογια με πινελακι;απλα;ευχαριστω

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Χρησιμοποιώ χρώματα εμποτισμού της Bondex. Ναι, βάφω με πινέλο δύο χέρια αφού περάσω ένα χέρι αντιμυκητιακό ξύλου. Εξίσου, αν όχι σημαντικότερο από το χρώμα και το πως θα βάψεις είναι να βρεις καλές κυψέλες για να αντέξουν στο χρόνο. Κυκλοφορεί σαβούρα στην αγορά που ότι και να κάνεις είναι ευάλωτες σε φθορές, ειδικά τα πόδια και τα πλαίσια. Αν δεν σε κάλυψα στείλε mail.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. τελικα κατελιξα σε dadant πλαστικες....σε ευχαριστω πολυ για τον χρονο σου!!

    ΑπάντησηΔιαγραφή